This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0).
Bağışıklık Sistemi: Güvenilir Bir Dost mu, İşbirlikçi Bir Düşman mı?
Gülden DİNİZ1, Yüksel YAŞIN2, Cansu ÇOBAN2, Şevval EVCİMEN2, Müge KARAKAYALI21İzmir Demokrasi Üniversitesi Buca Seyfi Demirsoy Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Patoloji Kliniği, İzmir, Türkiye; İzmir Demokrasi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye2İzmir Demokrasi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye
Bağışıklık sistemi, kendi kalıtsal yapısına yabancı maddeleri ayırt edebilecek gelişme düzeyi ve yeteneğindeki canlıların, bu maddelere karşı gösterdikleri tepkimeleri oluşturan savunma sistemidir. İmmün yanıt olarak adlandırılan bu tepkimeler temelde makro organizmayı, olası zararlı etkenlerden koruma amaçlıdır. Deri ve mukozalar benzeri fiziksel bariyerler bile, immün sistem kapsamında ele alınmakla birlikte, rol oynayan hücrelerin hemen tümü hematopoetik sistemin elemanlarıdır. İmmün sistem hücreleri ve fonksiyonları manipüle edilebilir ve insanoğlunun hastalıklara karşı kazandığı en büyük zafer olan aşılar bu manipülasyonun örneğidir. İmmün sistem işleyiş ve tepkimelerinde son derece hassas bir ayar vardır. Bu ayardaki artı veya eksi yöndeki sapmalar çok çeşitli ciddi, hayati tehlike yaratan durumlara yol açabilir. Özellikle Koronavirüs hastalığı-2019 (COVID-19) pandemisi boyunca yaşanan kayıpların çoğu kez virüsün direkt etkisinden çok, immün sistemin abartılı reaksiyonu sonucu gelişmesi immün sistemin işlevlerinin çok şaşırtıcı olabileceğini göstermektedir. Bu derlemede; immün sistemin özellikleri, fonksiyonları, aşıların yapım teknikleri, COVID-19 pandemisi ve immün sistem fonksiyonları güncel literatür eşliğinde irdelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: İmmün sistem, aşılar, COVID-19, immün yanıtImmune System: Is a Trusted Friend, is a Collaborative Enemy?
Gülden DİNİZ1, Yüksel YAŞIN2, Cansu ÇOBAN2, Şevval EVCİMEN2, Müge KARAKAYALI21Izmir Democracy University, Buca Seyfi Demirsoy Training and Research Hospital, Pathology Department; Izmir Democracy University, Health Sciences Institute Medical Microbiology Department, İzmir, Turkey2Izmir Democracy University, Health Sciences Institute Medical Microbiology Department, İzmir, Turkey
The immune system is the defense system that creates the reactions of living things, which are at the level of development and ability to distinguish foreign substances in their hereditary structure, against these substances. These reactions, which are called immune responses, are basically aimed at protecting the macro organism from possible harmful factors. Even physical barriers such as skin and mucous membranes are considered within the scope of the immune system, but almost all of the cells that play a role are members of the hematopoietic system. Immune system cells and their functions can be manipulated, and vaccines, humanity’s greatest victory against diseases, are an example of this manipulation. There is an extremely sensitive setting in the functioning and reactions of the immune system. Deviations from this setting to plus or minus can result in a wide variety of serious, life-threatening conditions. In particular, the fact that the losses experienced during the Coronavirus disease-2019 (COVID-19) pandemic are often the result of an exaggerated reaction of the immune system rather than the direct effect of the virus shows that the functions of the immune system can be very surprising. In this review; The characteristics and functions of the immune system, the production techniques of vaccines and the COVID-19 pandemic and immune system functions are discussed in the light of current literature.
Keywords: Immun system, vaccines, COVID-19, immün responseMakale Dili: Türkçe
