Aralýk 2019’da Wuhan’da ilk olgularýn bildirilmesinden sonra, Dünya Saðlýk Örgütü, Þiddetli akut solunum sendromu-Koronavirüs-2 Koronavirüs hastalýðý-2019 (COVID-19) enfeksiyonunu 11 Mart 2020’de pandemi olarak ilan etti. Baþlangýçta, çok yüksek mortalite ve morbiditeye neden olan enfeksiyonun özellikle komorbid hastalýðý olan yetiþkinlerde, önemli bir saðlýk sorunu olduðu ve çocuklarýn eriþkinlere oranla daha az oranda etkilendiði düþünülüyordu. Fakat multisistemik enflamatuvar sendrom (MIS-C) olgularýyla birlikte çocuklarda ölümler görülmeye baþladý ve özellikle kalbin en sýk etkilenen organlardan biri olduðu görüldü. COVID-19 enfeksiyonunun her aþamasýnda kardiyak etkilenme görülebilmektedir. Akut dönem ve kronik dönem COVID-19’a baðlý olarak ve COVID-19 komplikasyonu olarak karþýmýza çýkan MIS-C’nin akut ve kronik döneminde ve ayrýca COVID-19 aþýlarýna baðlý olarak kardiyak etkilenmeler olabilmektedir. MIS-C’nin akut dönemindeki kardiyak etkilenmeler bunlar arasýnda en korkutucu olanýdýr. Erken taný ve doðru tedavi ile çoðunlukla sekelsiz olarak iyileþmeler olmaktadýr. Bu bölümde COVID-19’un kardiyak etkileri kýsaca gözden geçirilecektir.

Amaç: Bu çalýþmanýn amacý, kemik dokusu kaynaklý Ewing sarkomu tanýsý alan eriþkin hastalarýn klinik özelliklerini ve kýsa süreli saðkalýmlarýný tanýmlamaktýr.
Yöntem: Tanýmlayýcý tipteki bu çalýþma, Ocak 2017 ile Þubat 2023 tarihleri arasýnda kemik dokusu kaynaklý Ewing sarkomu tanýsý konulduktan sonra cerrahi tedavi uygulanan ve üçüncü basamak referans hastanede perioperatif tedavi gören 15 hastayý içermektedir. Hastalar tümör nüksü, metastaz geliþimi ve saðkalým açýsýndan retrospektif olarak deðerlendirildi.
Bulgular: Ewing sarkom tanýsý konulan 15 hastanýn 10’u (%66,7) erkek, 5’i (%33,3) kadýndý. Taný anýnda 11 (%73,33) hastada metastaz olmadýðý belirlendi. Hastalarýn 12’sine (%80) kemik iliði nakli yapýldý. Takip döneminde 6 (%40) hastada metastaz tespit edildi. Hastalarýn 10’unda (%66,7) lokal nüks geliþti ve 5’inde (%33,3) nüks nedeniyle ek ameliyat planlandý. 4 (%26,67) hastada ikinci nüks geliþti ve 2 (%13,3) hastada ek ameliyat gerekti. Toplamda 11 (%73,33) hastada cerrahi tedavi sonrasý saðkalým 4 yýl olarak belirlendi.
Sonuç: Ewing sarkomlu yetiþkin hastalara uygulanan tedavi protokolleri sýklýkla pediatrik klinik çalýþmalardan uyarlanmýþtýr veya merkezlerin deneyimlerine dayanarak geliþtirilmiþtir. Bu nedenle, daha iyi sonuçlar elde etmek adýna optimal bir tedavi stratejisi geliþtirebilmek için, eriþkin Ewing sarkomu hastalarýna tedavi hizmeti veren merkezlerin tedavi protokolleri ve hasta sonuçlarýnýn bildirilerek literatüre kazandýrýlmasý önemlidir.

Amaç: Son yýllarda, özellikle prostat kanseri gibi kronik hastalýklarýn yönetiminde, saðlýk hizmetlerinde yaþam kalitesinin önemi önemli ölçüde artmýþtýr. Lokalize prostat kanserinde retropubik radikal prostatektomi (RRP), radyoterapi (RT) ve aktif gözlem gibi tedavi seçeneklerinin fonksiyonel sonuçlarýnýn yaþam kalitesi üzerindeki etkilerini göstermeyi amaçladýk.
Yöntem: Demografik özellikler, yaþam kalitesi, üriner inkontinans (ÜÝ) düzeyi, hastalarýn tedavi öncesi komplikasyonlar ve komplikasyonlarýn tedavisi hakkýndaki bilgileri ile ilgili anketler dolduruldu. Prostat kanseri tanýsý konan hastalar üç gruba ayrýldý: RRP, RT ve RT ile kombine RRP.
Bulgular: Tedavi gruplarý arasýnda yaþam kalitesi, Mini-mental test skorlarý, yaþ, vücut kitle indeksi, prostat spesifik antijen düzeyi, Charlson indeksi ve Uluslararasý Ürolojik Patoloji Derneði derece skoru açýsýndan istatistiksel fark bulunmazken, ÜÝ skorlarý radyoterapi grubunda daha düþüktü. En önemli bulgu, tedavi öncesinde ÜÝ ve erektil disfonksiyon (ED) hakkýnda bilgilendirilen hastalar da ve tedavi sonrasýnda ÜÝ veya erektil disfonksiyon için tedavi edilen hastalar da yaþam kalitesinin istatistiksel olarak daha yüksek olmasýydý.
Sonuç: Çalýþmamýz, tedavi seçiminin (RRP, RT veya RRP + RT) lokalize prostat kanseri hastalarýnda genel yaþam kalitesi sonuçlarýný önemli ölçüde etkilemediðini göstermektedir. Bununla birlikte, ÜÝ ve ED gibi potansiyel komplikasyonlar hakkýnda hasta eðitimi ve ardýndan uygun tedavi, tedavi sonrasý yaþam kalitesini iyileþtirmek için çok önemli görünmektedir.

Amaç: Bu çalýþma, oyun dönemindeki (1-3 yaþ) çocuklarýn geliþimsel becerilerini deðerlendirmek için geliþtirilmiþ olan bir beceri deðerlendirme ölçeðinin geçerlik ve güvenirliðini saðlamak amacýyla gerçekleþtirilmiþtir.
Yöntem: Çalýþma, 15 Ekim-10 Kasým 2022 tarihleri arasýnda 1-3 yaþ arasýnda çocuðu olan 317 ebeveyne uygulanmýþtýr. Ölçeðin geçerliði, kapsam geçerliði ve yapý geçerliði ile test edilmiþtir. Ölçeðin güvenirliðini belirlemek için test-tekrar test, Cronbach alfa güvenirlik kat sayýsý, madde toplam puan korelasyon katsayýsýna bakýlmýþtýr.
Bulgular: Verilerin kapsam geçerlik indeksi 0,81 ile 1 arasýndadýr. The Kaiser-Meyer-Olkin deðeri 0,72, Bartlett’s testi p<0,001 bulunmuþtur. Açýmlayýcý faktör analizi (AFA) ile ölçeðin 21 madde ve 4 alt boyuttan oluþtuðu belirlenmiþtir. Ölçeðin doðrulayýcý faktör analizi (DFA) yapýlmýþtýr. Uyum indeksleri χ2/df=2.159, kök ortalama kare yaklaþým hatasý=0,06, uyum iyiliði indeksi=0,90, karþýlaþtýrmalý uyum indeksi=0,85, normlaþtýrýlmýþ uyum indeksi=0,85, ve Tucker-Lewis indeksi=0,82 olarak bulunmuþtur. Ölçeðin Cronbach alfa güvenilirlik deðeri 0,72, test-tekrar test kolerasyon katsayýsý 0,87, madde toplam puan korelasyon katsayýsý ise 0,20’nin üstünde bulunmuþtur.
Sonuç: Ölçek oyun dönemindeki (1-3 yaþ) çocuklarýn fiziksel, biliþsel, dil geliþimi ve sosyal-duygusal yönden becerilerinin deðerlendirilmesinde kullanýlabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracýdýr.

Amaç: Ailesel Akdeniz ateþi (FMF), kendini sýnýrlayan ateþ ve poliserozit ataklarý ile karakterize kalýtsal otoenflamatuvar bir hastalýktýr. Hastalýk Akdeniz ateþi (MEFV) genindeki mutasyonlarla iliþkilidir ve 700’den fazla MEFV varyantý bildirilmiþtir. Bu çalýþmanýn amacý R202Q varyantý taþýyan FMF’li çocuklarýn klinik özelliklerini diðer yaygýn MEFV mutasyonlarý ile karþýlaþtýrarak deðerlendirmektir.
Yöntem: Bu retrospektif çalýþmaya daha önce Tel-Hashomer kriterlerine göre FMF tanýsý konmuþ 318 hasta dahil edilmiþtir. R202Q varyantlarý için heterozigot veya homozigot olan FMF hastalarýnýn (grup 1) ve homozigot veya bileþik heterozigot varyantlarý (M694V, M694I, M680I, V726A, E148Q vb.) olan hastalarýn (grup 2) demografik ve klinik verileri toplandý ve karþýlaþtýrýldý.
Bulgular: R202Q grubunda ailede FMF öyküsü, tekrarlayan ateþ, karýn aðrýsý, göðüs aðrýsý, erizipel benzeri eritem ve büyüme geriliði sýklýðý daha düþüktü (p=0,007, p=0,01, p=0,002, p=0,007, p=0,002 ve p=0,05) ve daha yüksek artralji, miyalji, oral ülser ve baþ aðrýsý insidansý (sýrasýyla p=0,01, p=≤0,001, p=0,003, p=0,01). Grup 2’deki hastalarda daha yüksek oranda orta derecede gebelik ile iliþkili anksiyete ölçeði (PRAS) skoru görülürken, grup 1’deki hastalarda daha hafif PRAS skoru görülmüþtür (p=≤0,001). R202Q grubunun ortalama Serum Amiloid A deðeri grup 2’den daha düþüktü (p=0,03).
Sonuç: FMF’in klinik yansýmasý ile R202Q varyantý arasýndaki iliþkiyi araþtýrmak için daha geniþ popülasyonlarda prospektif çalýþmalara ihtiyaç duyulmasýna raðmen, R202Q deðiþikliðinin bazý hastalarda semptomatik olabileceðini düþünüyoruz.

Amaç: Prematüre bebeklerin bakýmýnda ve yönetiminde beslenme en önemli aþamalardan biridir. Bu bebeklerinde beslenmesinde dikkat edilmesi gerekenleri bilmek ve uygulamak morbidite ve mortalitenin riskini azalmaktadýr. Çocuk saðlýðý ve hastalýklarý uzmanlarýnýn prematüre bebeklerin hem yoðun bakýmda yatýþ sürecinde hem de taburculuk sonrasýndaki beslenmesi ile ilgili bilgileri bilmesi ve doðru uyguluyor olmasý gerekmektedir. Çalýþmamýzýn amacý ülkemizdeki çocuk saðlýðý ve hastalýklarý uzmanlarýnýn prematüre bebeklerin beslenmesi konusundaki görüþlerinin deðerlendirilmesidir.
Yöntem: Bu araþtýrma Aðustos-Eylül 2024 tarihleri arasýnda Türkiye’de farklý illerde ve hastanelerde çalýþan çocuk saðlýðý ve hastalýklarý uzmanlarýnýn prematüre bebek beslenmesi ile ilgili görüþlerini deðerlendiren kesitsel ve analitik bir çalýþmadýr. Etik kurul onayý alýndýktan sonra çocuk saðlýðý ve hastalýklarý uzmanlarýna prematüre bebeklerin yoðun bakýmda ve taburculuk sonrasýndaki beslenmeleri ile ilgili düþüncelerini sorgulayan anket formu uygulandý.
Bulgular: Çalýþmaya katýlan hekimlerin %72’si özel hastanede, %28’i devlet hastanelerinde çalýþýyordu. Hekimlerin %62’si 3 yýldan daha uzun süre yenidoðan yoðun bakýmda çalýþýyor ve tüm hekimler günde en az 1-3 prematüre bebek görüyordu. Hekimlerin %93’ü prematüre bebeklerin yoðun bakýmda yatýþý sýrasýnda anne sütü ile birlikte anne sütü zenginleþtirici kullanmasý gerektiðini düþünürken %7’si sadece anne sütü kullanmasý gerektiðini ifade etti. Yoðun bakýmda prematüre bebek beslenmesinde uyumu etkileyen en önemli etken ürünün kolay bulunur olmasý olarak saptandý. Çalýþmaya katýlan hekimlerin %97’sinin prematüre bebeklere taburculuk sonrasý formül baþladýðý saptandý.
Sonuç: Prematüre bebeklerin beslenmesi, bu bebeklerin morbiditesiz yaþam þanslarýný arttýrmak için oldukça önemlidir. Bu konu yenidoðan uzmanlarýnýn ilgi alaný olsa da çocuk saðlýðý ve hastalýklarý uzmanlarýnýn bu konuda yeterliliði ve davranýþlarý önemlidir. Çalýþmamýzda hekimlerin çoðunun bilgi ve davranýþlarýnýn doðru olduðu saptanmýþtýr.

Amaç: Ýmmün trombositopenisi (ÝTP) olan çocuklarýn, hastalýðýn doðasý ve kullanýlan ilaçlar nedeniyle günlük olarak koruyucu önlemler almasý gerekir. Yorucu fiziksel aktivitelerden ve tehlikeli sporlardan uzak durmalýdýrlar. Bu kýsýtlamalar ÝTP’li çocuklarýn fiziksel, psikososyal ve eðitim yaþamlarýný bir ölçüde etkilemektedir. Bu çalýþmada ÝTP’li çocuklarýn yaþam kalitesini KINDL anketini kullanarak deðerlendirmeyi amaçladýk.
Yöntem: Yaþ gruplarýna göre 4-6 yaþ arasý Kiddy-KINDL, 7-13 yaþ arasý Kiddo-KINDL ve 14-17 yaþ arasý Kiddo-KINDL’yi verdik. Hastalarýn ebeveynleri için çocuklarýn yaþ gruplarýna uygun ölçekler kullandýk ve sonuçlarý yaþ gruplarýna göre karþýlaþtýrdýk.
Bulgular: Bu çalýþma toplam 30 hasta ile yapýlmýþtýr. Ebeveyn deðerlendirmelerinde çocuk deðerlendirmelerine göre hastalarýn yaþam kalitesi puanlarýnýn daha düþük olduðu bulunmuþtur (p=0,007). Altý yaþýndan sonra taný alan hastalarýn yaþam kalitesi skorlarýnýn daha düþük olduðu saptanmýþtýr (p=0,025). Ebeveyn deðerlendirmelerinde, hastalýðýn akut/persistan dönemlerinde, kronik dönemine göre çocuðun yaþam kalitesi puanlarýnýn daha düþük olduðu görülmüþtür (p=0,043).
Sonuç: Çalýþma sonuçlarýmýza göre özellikle altý yaþýndan sonra okul çaðý baþlangýcýnda taný alan ve akut evrede olan hastalarýn yaþam kalitesini artýracak adýmlarýn atýlmasý büyük önem taþýmaktadýr. Ayrýca ebeveynlerin KINDL puanlarýnýn düþük olmasý ebeveynlerin ITP konusunda daha fazla bilgilendirilmesi ve desteklenmesi gerektiðine iþaret etmektedir.

Amaç: Toplum kaynaklý neonatal pnömoni mortalite ve morbiditesi yüksek bir klinik tanýdýr. Tanýsal deðerlendirme amacýyla laboratuvar testleri yanýnda akciðer grafisi önemli bir yer tutmaktadýr. Bu çalýþma akciðer grafisi bulgularý ile laboratuvar sonuçlarý arasýndaki iliþkiyi deðerlendirmeyi amaçlamýþtýr.
Yöntem: Eylül 2022-Mart 2023 tarihleri arasýnda hastanemiz yenidoðan yoðun bakým ünitesine toplum kaynaklý geç neonatal pnömoni tanýsýyla yatýþý yapýlan 51 geç preterm ve term yenidoðanlarýn dosyasý retrospektif olarak incelenmiþtir. Akciðer grafisi bulgularý infiltrasyon bulgusu olanlar ile olmayanlar þeklinde iki alt gruba ayrýlmýþtýr. Bu iki grup klinik, radyolojik ve laboratuvar özellikleri açýsýndan karþýlaþtýrýlmýþtýr.
Bulgular: Çalýþmaya dahil edilen 51 olgunun 24’ünde (%47) akciðer grafisinde infiltrasyon saptanýrken, 27 (%53) yenidoðanýn akciðer grafisinde infiltrasyon saptanmadý. Akciðer grafisinde infiltrasyon bulgusu olan ve olmayan gruplar karþýlaþtýrýldýðýnda yatýþ anýndaki kan gazýndaki laktat deðerinin 2 mmol/L’nin üzerinde olmasýyla akciðer grafisinde infiltrasyon bulgusu arasýnda anlamlý bir iliþki saptandý (p=0,031). Diðer laboratuvar sonuçlarýyla (beyaz küre, sayýsý trombosit sayýsý, nötrofil sayýsý ve C-reaktif protein) benzer bir iliþki gösterilemedi.
Sonuç: Toplum kaynaklý geç neonatal pnömoni tanýsýyla yenidoðan ünitesine yatýþý yapýlan hastalarda akciðer grafisinde saptanan infiltrasyon ile kan gazý parametrelerinden laktat yüksekliði arasýnda iliþki gösterildi. Yapýlacak ileri çalýþmalarla birlikte bu sonuç toplum kaynaklý neonatal pnömoninin laktat yüksekliði ile akciðer tutulumu varlýðýnýn ön görülebileceðini düþündürmektedir.

Amaç: Valproik asit (VPA), karbamazepin (KZP) ve levetirasetam (LEV) tedavileri alan idiopatik epilepsili hastalarda ateroskleroza yatkýnlýðýn, serum lipid düzeyleri ve aterosklerozun öncü lezyonu olan subintimal yað birikiminin indirekt göstergesi olarak kabul edilen karotis arter intima media kalýnlýðý (ÝMK) ile deðerlendirilmesi amaçlanmýþtýr.
Yöntem: Çalýþmaya en az bir yýldýr antiepileptik ilaç olarak valproik asid (n=24), KZP (n=15) veya LEV (n=15) monoterapisi gören idiyopatik epilepsili 6-12 yaþ arasýndaki 54 hasta ve kontrol grubu olarak 20 saðlýklý çocuk dahil edildi. Tüm hastalardan lipid düzeyleri bakýldý. ÝMK ölçümleri ayný hekim tarafýndan tüm hastalarda benzer pozisyonda sol ana karotis arter bulbusunun 2 cm proksimalinden yapýldý ve kontrol grubu ile karþýlaþtýrýldý.
Bulgular: Çocuklarýn yaþ ortalamasý VPA alanlarda 9,13±1,85 yýl, KZP alanlarda 9,21±2,32 yýl, LEV alanlarda 9.044±2,35 yýl ve kontrol grubunda 8,84±2,13 yýldý. Çalýþmaya alýnan epilepsili hastalar ile saðlýklý kontrol grubunun yaþ ortalamasý ve cinsiyet daðýlýmý arasýnda istatistiksel olarak anlamlý fark saptanmadý (p>0,05). Epilepsili hastalar ile saðlýklý kontrol grubunun serum lipid deðerleri ve boya göre aðýrlýk açýsýndan istatistiksel olarak anlamlý fark saptanmadý (p>0,05). Saðlýklý kontrol grubu ile ilaç kullanan epilepsili hasta gruplarý arasýnda karotis arter ÝMK ölçümleri karþýlaþtýrýldýðýnda istatistiksel olarak anlamlý fark saptanmadý (p>0,05).
Sonuç: VPA, KZP ve LEV tedavilerini alan hastalarda serum kolesterol deðerlerinde önemli deðiþiklik ve karotis arter ÝMK anlamlý artýþ saptanmamýþtýr. Ýlaç kullanan epilepsili çocuklarda periyodik olarak lipid düzeyi bakýlmasý ve periyodik olarak karotis arter ÝMK ölçümünün gerekliliði yönünden geniþ çaplý prospektif çalýþmalarýn yapýlmasý yararlý olacaktýr.

Primer siliyer diskinezi (PSD), solunum yolunu kaplayan silyalarýn yapýsýný ve iþlevini etkileyen nadir bir kalýtsal hastalýktýr. PSD’de yenidoðanlarda solunum sýkýntýsý yaygýndýr. Açýklanamayan solunum sýkýntýsý ve lober kollaps, situs inversus veya uzun süreli oksijen tedavisi gereksinimi olan term bebeklerde PSD için tanýsal bir çalýþma düþünülmelidir. Bu raporda, yenidoðan döneminde PSD tanýsý konulan bir olgu sunulmaktadýr.