Özet

Amaç: Bu çalışmanın amacı hemşirelerin genel afete hazırlık durumlarını ve etkileyen faktörleri belirlemektir.

Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki araştırma, Mayıs-Aralık 2022 arasında İzmir ilindeki bir eğitim ve araştırma hastanesinde yürütülmüştür. Araştırma hastanenin tüm birimlerinde çalışan 211 hemşire ile gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında “Hemşire Tanıtım Formu” ve “Genel Afete Hazırlık Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, gruplar arasındaki farklılıkları belirlemek için one-way ANOVA, Kruskal-Wallis, Mann-Whitney U ve bağımsız gruplarda t-testi kullanılmıştır.

Bulgular: Araştırmaya katılan hemşirelerin yaş ortalaması 36,26±8,52 olup, %93,4'ü kadındır. Hemşirelerin %46,4'ü Hastane Afet ve Acil Durum Planını (HAP) bildiğini ancak okumadığını, %87,2'si HAP'de görevi olmadığını bildirmiştir. Hemşirelerin %43,1'i HAP'ye ilişkin eğitimi aldığını bildirmiştir. Hemşirelerin %29,9'u meslek yaşamında hiç afet ve/veya olağan dışı durumlarda görev aldığını ifade etmiştir. Hemşirelerin genel afete hazırlık ölçeğinden aldıkları toplam puan ortalaması 90,63±7,23 saptanmıştır. Hemşirelerin genel afete hazırlıkları ile medeni durumu (t=-1,919; p<0,05), eğitim düzeyi (KW=14,683; p<0,05), HAP'de görevli olma (U=3105,00; p<0,05), HAP'deki görevini ve pozisyonunu bilme (U=2538,50; p<0,05), HAP'nin süresini bilme (U=1927,50; p<0,05), afet eğitimi (t=-0,445; p<0,05) ve önceki afet deneyimi (t=-0,626; p<0,05) arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki saptanmıştır.

Sonuç: Hemşirelerin genel afete hazırlıkları orta düzeye yakın bulunmuştur. Ölçek alt boyut puanları incelendiğinde hemşirelerin en yüksek puanı öz yeterlilik, en düşük puanı ise algılanan ciddiyet puanından aldıkları saptanmıştır. Hemşirelerin genel afete hazırlıkları ile medeni durumu, eğitim düzeyi, HAP'de görevli olma, HAP'deki görevini/pozisyonunu bilme, HAP süresini bilme, önceki afet deneyimi ve eğitimi gibi faktörler arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki saptanmıştır.